بیماریALS (Amyotrophic lateral sclerosis)بیماری ALS (Amyotrophic lateral sclerosis) یک بیماری مزمن عصبی است که باعث ضعف ماهیچه ها و ناتوانی فرد می شود.
ALS یک بیماری مزمن و در عین حال پیشرونده است که باعث از دست رفتن تدریجی عملکرد عضلات می شود و سرانجام به فلج کامل حرکتی در بدن او منجر خواهد شد.
همان طور که این اتفاق ممکن است در عضلات دست ها یا پاهای بیماران پیش بیاید و موجب فلج حرکتی در دست ها و پاها شود، برای بعضی بیماران هم می تواند هنگام شروع بیماری یا طی روند آن، در سیستم عصبی در بدن پیش بیاید که کنترل کننده تکلم، تنفس و بلع انسان است؛ بنابراین بر اثر این بیماری برای بعضی افراد از ابتدا و در بعضی بیماران در سیر بیماری، توانمندیشان در صحبت کردن، نفس کشیدن و غذا خوردن هم تحت تاثیر قرار می گیرد.
این بیماری بسیار شدید و ناتوان کننده است و تمام توانمندی های جسمی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد؛ مگر توانمندی های مغزی مانند توانایی های شناختی و درک.
فردی که دچار این بیماری می شود از نظر مغزی کاملا هوشیار و آگاه است و قوای درک و شناخت خوبی دارد؛ ولی از نظر جسمی کاملا ناتوان می شود و به همین دلیل مشخص است که تحمل بیماری برای این افراد تا چه حد سخت و طاقت فرسا خواهد بود.
علائم بیماری ALS
این بیماری با ضعف و گرفتگی عضلات دست و پا اولین نشانه های خود را بروز می دهد که در بعضی مبتلایان همراه با اختلال در تکلم است.
ALS در مراحل بعد توانایی فرد را در کنترل ماهیچه های موردنیاز برای تحرک، صحبت کردن، خوردن و تنفس درگیر می کند و فرد به شدت ناتوان می شود.
نشانه های بیماری ALS شامل ناتوانی در حرکت دادن پاها و انگشتان است، ضعف در عضلات پا و زانوها، ضعف در عضلات دست، اختلال در گفتار، مشکل بلع، گرفتگی عضله و حرکات غیرارادی بازوها، شانه ها و زبان از دیگر علایم ALS می باشد.
این بیماری در ابتدا از دست یا پا و یا هر دو آغاز می شود و سپس به دیگر قسمت های بدن گسترش پیدا می کند.
هم زمان با پیشرفت بیماری عضلات به حدی ضعیف می شود، که فرد به طور کامل فلج می شود.
این بیماری جویدن، بلع، صحبت کردن و تنفس بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد و بدن بیمار در انجام اعمال حیاتی ناتوان می ماند.
علل بیماری ALS
در این بیماری، سلول های عصبی که کنترل حرکات ماهیچه ها را در اختیار دارد، می میرد بنابراین ضعف ماهیچه ها علت عصبی دارد.
محققان تاکنون به ماهیت این بیماری عصبی پی نبرده اند، اما چند علت احتمالی درباره بروز بیماری ذکر کرده اند. جهش ژنتیکی اولین علت است. جهش های ژنتیک متعدد ممکن است به بروز اشکالی از ALS منتهی شود.
نتایج تحقیقات نشان می دهد افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، دارای گلوتامین (Glutamate) بیشتری در سلول های عصبی واقع در نخاع می باشند. Glutamate یک گیرنده شیمیایی در مغز است و افزایش آن برای سلول های عصبی سمی است.
همچنین واکنش نامنظم سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از دلایل بروز بیماری محسوب می شود. گاهی اوقات سیستم ایمنی به سلول های عادی بدن حمله می کند.دانشمندان معتقدند که این اتفاق یکی از دلایل بروز ALS در فرد است.
ناکارآمدی پروتئین ها نیز یکی دیگر از علل بیماری ذکر شده است. شواهد نشان می دهد که وقتی پروتئین به درستی کار خود را انجام ندهد، درون سلول های عصبی به صورت غیرطبیعی تجمع و زمینه مرگ سلول عصبی را فراهم می کند.
همچنین باید بدانیم که این بیماری مسری نیست و به افراد دیگر منتقل نمی شود.
تفاوت ALS با MS
ALS در واقع بیماری است که نخاع را درگیر می کند و از سیستم اعصاب مرکزی، نخاع گردنی را متاثر می کند.
اگر به آناتومی نخاع نگاهی بیندازیم در می یابیم که طی این بیماری شاخ های طرفی نخاع دچار نوعی اسکروزیس می شود و قسمت های دیگر سیستم اعصاب مرکزی درگیر نمی شود.
این بیماری به طور پیشرونده قسمت های بالاتری از نخاع گردنی را متاثر می کند و حتی تا بصل النخاع و مرکز تنفس هم گسترش پیدا می کند.
تفاوت این بیماری با بیماری MS این است که در MS اعصاب بینایی و قسمت های مختلفی از مغز درگیر می شود و نخاع هم ممکن است متاثر شود، اما در ALS نخاع در مراحل اولیه درگیر می شود و درگیری مغز بسیار کم است.
در MS سیستم عصبی مرکزی در مغز تحت تاثیر قرار می گیرد و در مراحل اولیه در نخاع بروز پیدا نمی کند.
درمان بیماری ALS
MS به عنوان یک بیماری خودایمنی با داروهایی که در سیستم ایمنی تغییراتی به وجود می آورد، قابل کنترل است.
برای ALS درمان قطعی وجود ندارد و بسته به شدت و ضعف بیماری، بیمار به طور پیشرونده قابلیت هایش را از دست می دهد و دچار اختلال حسی و حرکتی و تنفسی می شود.
البته قطعا راه هایی مثل استفاده از فیزیوتراپی،مانوال تراپی، ابدرمانی و حرکت درمانی بسیار کمک کننده است و یک سری از داروها سرعت بیماری را کند می کند و برای اختلال تنفس در مراحل پیشرفته بیماری نیز می توان از محرک هایی که عضلات تنفسی و بین دنده ای را در حین دم و بازدم تحریک می کنند، کمک گرفت.
مشکل اصلی این بیماران ناتوانی در انجام حرکات است، در حالی که تمام قوای فکری و هوشی آن ها درست است و قشر مغز فعالیت های خود را انجام می دهد اما در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است عضلات حلق و حنجره درگیر شود و فرد را دچار مشکلات عدیده کند.برای کمک به تحرک بیشتر این بیماران تقویت عضلات انها با آبدرمانی و حرکت درمانی و افزایش گردش خون در بدن انها و رفع اسپاسم های عضلانی با مانوال تراپی بهترین راهکار میتواند باشد.
مقالات مرتبط:
آتروفی عضلانی
